civil society as ideal state รัฐในอุดมคติคือสังคมอารยะ
ผู้แต่ง : เอนก สุวรรณบัณฑิต
ผู้ปรับแก้ : กีรติ บุญเจือ
สังคมอารยะ (civil society) หมายถึงสังคมที่มีอารยธรรมในสภาพโลกาภิวัตน์ สังคมอารยะเกิดจากประสบการณ์การใช้ระบอบประชาธิปไตยในอดีตมาถึงทุกวันนี้ จึงประเมินผลได้ว่า
1. สังคมอารยะพึงเป็นประชาสังคม (civic society) คือประชาชนเป็นเจ้าของสังคมร่วมกัน โดยแบ่งหน้าที่รับผิดชอบระหว่างสถาบันการเมือง สถาบันเอกชน (ซึ่งรวมสถาบันศาสนาด้วย) สถาบันการเงิน ซึ่งประชาชนเป็นผู้ดำเนินการ
2. สังคมอารยะพึงเป็นสังคมพหุนิยม (pluralistic society) คือ ส่งเสริมการอยู่ร่วมกันโดยไม่รังเกียจความแตกต่างในเชื้อชาติ ผิว ภาษาแม่ ความเชื่อทางศาสนา ปรัชญา และลัทธิการเมืองที่ส่งเสริมสังคมอารยะ
3. สังคมอารยะพึงส่งเสริมสิทธิมนุษยชนบนพื้นฐานแห่งความเสมอภาคและเสรีภาพในกรอบของสังคมอารยะ
4. รัฐบาลของสังคมอารยะพึงส่งเสริมให้องค์กรเอกชน(NGO = non-governmental organization) จัดการการศึกษาที่ส่งเสริมสังคมอารยะตามความถนัดของแต่ละองค์กร
5. รัฐบาลพึงดูแลให้มีกฎหมายและการใช้กฎหมายมีประสิทธิภาพในการส่งเสริมให้ประชาชนเข้าใจและเลื่อมใสสังคมอารยะ
6. นักปรัชญาพึงมีบทบาทอย่างเสรีในการชี้แนะประชาชนและสังคมให้ตื่นตัวและพัฒนาสังคมอารยะอยู่เสมอ
7.พึงรับรู้สิทธิอารยะขัดขืน (civil disobedience) และปฏิบัติอย่างถูกต้องทั้งฝ่ายประชาชนและฝ่ายรัฐ
