ญาณปรัชญา… Who is under skeptic 5 Feb 20245 Feb 2024 ผศ.(พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต วิมตินิยม (Skepticism) เป็นทัศนคติที่ตั้งคำถามหรือข้อกังขา (doubt) ต่อการกล่าวอ้างทางความรู้ที่ถือว่าเป็นเพียงความเชื่อ (belief) หรือหลักคำสอน (dogma) ทั้งนี้ skept มีความหมายว่า ค้นหา สืบค้นหา มองหา จึงหมายถึงผู้ที่ค้นหาความเป็นจริง อย่างไรก็ตาม ชาววิมตินิยมมักจะแสดงตนผ่านทัศนคติเชิงลบ (negative attitude) ต่อคำกล่าวอ้าง ความเชื่อและคำสอนของสำนัก สถาบัน หรือหน่วยงานของรัฐ (governance claims) ในเรื่องต่าง โดยจะสงสัยว่าคำกล่าวอ้างเหล่านี้ถูกต้อง (accuracy)…
ปรัชญาคุณค่า… New Age vs. New Thought: bridge over modern to postmodern isn’t it? 31 Jan 202431 Jan 2024 ผศ.(พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต; ในปัจจุบันกระแสสนใจการพัฒนาทางจิตวิญญาณ (spiritual development) แพร่หลายและได้รับการยอมรับผ่านท่าทีต่างๆ และมีความพยายามรองรับแนวคิดใหม่ๆ เพื่อให้เข้าถึงผู้นับถือศาสนาและผู้ไม่นับถือศาสนา แม้จะมีพื้นฐานแนวคิดจิตนิยม (idealism) ที่มองว่า ทุกอย่างมีพื้นฐานมาจากจิต แต่เพื่อให้เรียนรู้และเข้าใจได้ง่ายจึงทำการอุปมา (metaphor) เป็นฝ่ายกายภาพ/วัตถุ (physical-object) เพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจน อย่างไรก็ตาม แนวคิดที่หลากหลายมีกระแสหลักจากโลกตะวันตกที่น่าพิจารณาและพึงเข้าใจว่า กระแสเหล่านี้ได้แพร่สะพัดมายังโลกตะวันออกและเกิดเป็นความคลุมเคลืออย่างยิ่ง Continue reading "New Age vs. New Thought: bridge over…
ปรัชญาคุณค่า… Beauty privileges 21 Sep 202320 Oct 2023 ผศ.(พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต สิทธิพิเศษของร่างกาย (ฺBody privilege) เป็นแนวคิดใหม่ที่ Samantha Kwan (นักคิด นักเขียน) ยืมมาจากแนวคิดเรื่องสิทธิพิเศษของคนผิวขาว (white man privilege) ของ Peggy McIntosh (นักสตรีนิยมชาวอเมริกัน) และพัฒนามาเป็นแนวคิดที่ว่าสิทธิพิเศษอาจขึ้นอยู่กับขนาดร่างกายของบุคคลด้วย โดยอธิบายว่า สิทธิพิเศษนี้ส่งผลต่อชีวิตประจำวันของบางคน เช่น ในบางกรณี ร่างกายของบุคคลถูกมองว่าเป็นตัวบ่งชี้ความฉลาดของบุคคลได้ ร่างกายของบุคคลยังเป็นปัจจัยในการตัดสินใจในการจ้างงาน ทั้งการจ้างงานและการเลื่อนตำแหน่ง อย่างไรก็ตาม สิทธิพิเศษนี้อาจใช้เฉพาะในสถานการณ์ที่ไม่เปลี่ยนแปลง เช่น…
ปรัชญาภาษา… ปรัชญาที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการวิจารณญาณ 29 Aug 202229 Aug 2022 อ.ดร.รวิช ตาแก้ว กระบวนการวิจารณญาณเป็นแนวคิดและวิธีการมองประเด็นปัญหาของนักปรัชญาในยุคต่าง ๆ ที่นำมาประยุกต์ใช้ตามหลักการของปรัชญาหลังนวยุคสายกลาง โดยมีแนวคิดปรัชญาที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ Continue reading "ปรัชญาที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการวิจารณญาณ"
ปรัชญาคุณค่า… คุณค่าของความสุข 17 Feb 202117 Feb 2021 อ.ดร.สิริกร อมฤตวาริน... กระบวนทรรศน์ปรัชญาหลังนวยุค (postmodern philosophical paradigm) ส่งเสริมแนวคิดมนุษยนิยม (Humanism) เพื่อการยอมรับความแตกต่างหลากหลาย และชี้ว่าความดีสูงสุดที่ควรแสวงหาและยึดถือเป็นอุดมคติของชีวิตนั้นมีมากมายหลายสิ่ง ไม่ว่าจะเป็นความสุขกาย ความสบายใจ ปัญญาความรู้ ความหลุดพ้น การได้พักผ่อนและการได้ชื่นชมศิลปะ การมีเพื่อน การได้รับการยอมรับจากสังคม สิ่งเหล่านี้มีค่าในตัวเอง ไม่มีอะไรฐานะสูงสุดกว่ากัน การเน้นความสุขปัญญาของฝ่ายปัญญานิยม (Intellectualism) ด้วยการอ้างว่ามนุษย์มีสัญชาตญาณปัญญา และต้องแสวงหาความสุขปัญญาจึงจะพบสุขแท้ สุขอื่นๆ เป็นความสุขไม่แท้จึงเป็นสิ่งที่ขัดแย้งกับหลักมนุษยนิยมหรือไม่ เพราะทำให้เกิดการแบ่งแยกระดับของความสุข และทำให้เกิดการเปรียบเทียบและลดคุณค่าความสุขของผู้อื่นว่าเป็นสิ่งต่ำต้อย ไม่ดี ไม่สูงส่งเท่ากับความสุขปัญญา มนุษย์ที่นิยมและชื่นชมความสุขอื่นๆ…
ปรัชญาคุณค่า… ชีวิตที่ดี 19 Jan 202125 Apr 2023 ผศ.(พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต: เมื่อมนุษย์สามารถอยู่รอดเป็นชีวิตได้แล้ว ก็ย่อมต้อง อะไรมีเป้าหมายที่มาจากสัญชาตญาณคือ ไม่ได้คิดเองแต่ธรรมชาติผลักดันให้ทำเพราะมีเป้าหมายตามสัญชาตญาณเพื่อเอาตัวรอดและการดำรงอยู่ของมนุษยชาติ มนุษย์ก็จะกระทำสิ่งนั้น อาจถูกผิด ดีชั่ว หรือไม่ยังไม่ต้องพิจารณาเพราะในระดับนี้ยังไม่มีปัญญาพิจารณาได้ มนุษย์ต้องเรียนรู้จนมีปัญญา เมื่อมีปัญญามนุษย์ก็จะมีเป้าหมายจากปัญญาของตนเองที่เข้าใจตนเองซึ่งจะแตกต่างกันไปตามบุคคล Continue reading "ชีวิตที่ดี"
ปรัชญาคุณค่า… การศึกษาเพื่อปัญญากำลังจะหายไป 10 Aug 202018 Feb 2021 ผศ.(พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิค การศึกษาในโลกมีแนวโน้มเปลี่ยนแปลงไปจากอดีต โดยมีปัจจัยสำคัญคือ อุตสาหกรรมการศึกษา และค่านิยมในการศึกษาที่เปลี่ยนแปลงไป นั่นคือ การเปลี่ยนเป้าหมายทางการศึกษาจากการศึกษาเพื่อพัฒนาปัญญา (การศึกษาสายศิลป์ liberal art education) ไปสู่การอบรมเพื่ออาชีพ (pre-professional training) ตั้งแต่ช่วงปี 2000 เป็นต้นมา เนื่องจาก มาตรฐานการศึกษาเน้นย้ำภาวะการมีงานทำของบัณฑิต (ผู้จบการศึกษา) และความต้องการของผู้ปกครองและนักศึกษาในการตอบสนองความต้องการส่วนตนในการมีงานประจำทำหลังเรียนจบ การมีรายได้ที่ดี ทำให้หลักสูตรจำนวนมากเน้นการฝึกฝนทักษะไม่ว่าจะเป็นทักษะที่สอนได้ วัดผลได้ (hard skill) หรือทักษะในการทำงานกับผู้อื่นได้ (soft…
ปรัชญาสวนสุนันทา 