ปรัชญาของนักพรต

ผศ. (พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต แนวคิดปรัชญานักพรตนี้ เป็นฝ่ายลี้ลับ เป็นแนวคิดที่ผสมผสานหลักการหลายอย่างเข้าไว้ โดยสืบทอดมาจากความรู้ของเหล่านักพรต นักบวช (Hermit & Priest) ในยุคโบราณ โดยเชื่อว่า เป็นกฎที่กำกับโลก ผู้ถือพรตได้ยึดหลักการเหล่านี้แตกต่างกัน กำหนดเป็นทางในการปฏิบัติตน และการสอนเพื่อฝึกฝนจิตเป็นสำคัญ Continue reading "ปรัชญาของนักพรต"

Who is under skeptic

ผศ.(พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต วิมตินิยม (Skepticism) เป็นทัศนคติที่ตั้งคำถามหรือข้อกังขา (doubt) ต่อการกล่าวอ้างทางความรู้ที่ถือว่าเป็นเพียงความเชื่อ (belief) หรือหลักคำสอน (dogma) ทั้งนี้ skept มีความหมายว่า ค้นหา สืบค้นหา มองหา จึงหมายถึงผู้ที่ค้นหาความเป็นจริง อย่างไรก็ตาม ชาววิมตินิยมมักจะแสดงตนผ่านทัศนคติเชิงลบ (negative attitude) ต่อคำกล่าวอ้าง ความเชื่อและคำสอนของสำนัก สถาบัน หรือหน่วยงานของรัฐ (governance claims) ในเรื่องต่าง โดยจะสงสัยว่าคำกล่าวอ้างเหล่านี้ถูกต้อง (accuracy)…

สุนทรียสนทนากับปรัชญาหลังนวยุคสายกลาง

อ.ดร.สิริกร อมฤตวาริน: สังคมเทคโนโลยีสารสนเทศทำให้ผู้คนทั้งโลกถูกเชื่อมโยงเข้าหากันด้วยเทคโนโลยีการสื่อสารคมนาคม แต่ในทางกลับกันความเจริญเหล่านี้กลับแยกคน แยกโลกออกจากกันเป็นส่วนๆ กลายเป็นการสิ้นสุดของความสัมพันธ์ทางสังคม ตัวตนของปัจเจกชนในโลกปัจจุบันต่างห่อหุ้มตนเองด้วยอาภรณ์ ตำแหน่งหน้าที่ ฐานะทางเศรษฐกิจสังคม วัยวุฒิ ความเชื่อทางศาสนา และสังกัดทางการเมือง ได้ทำการปิดกั้นไม่ให้เกิดการเรียนรู้ซึ่งกันและกันอย่างเป็นธรรมชาติ การประชุมปรึกษาหารือกันมักจะจบลงด้วยข้อสรุปและกฎระเบียบต่างๆ ซึ่งเป็นการเปิดช่องว่างให้คนใช้ข้อสรุปและกฎระเบียบแบบบิดเบือนเพื่อประโยชน์ของตนเองนำไปสู่ความขัดแย้งและปัญหาต่างๆ ในสังคม Continue reading "สุนทรียสนทนากับปรัชญาหลังนวยุคสายกลาง"

spirit in short concept

ผศ.(พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต แนวคิดของจิตนั้นมีความซับซ้อนและหลากหลาย เราสามารถเข้าใจได้หลายแง่มุม ดุจดั่งมองดูลูกแก้วที่มีหลายเหลี่ยม เราจะมองเห็นแต่ด้านที่เรามองไปตรงๆ แต่ด้วยสมองของเรา ทำให้เรารวมภาพต่างๆ เข้าไปจนเห็นเห็นภาพ 3 มิติ เช่นเดียวกัน เราถ้ามองเรื่องจิตจากด้านต่างๆ เราก็จะเสมือนมองเห็นจิตในทุกด้าน แต่กระนั้นพึงเข้าใจว่า เราเห็นเป็นด้านๆ ไป และจะมีด้านหลังที่เราไม่เห็น แม้ลูกแก้วนั้นจะโปร่งแสง เรามองเห็นทะลุไปด้านหลัง แต่เราก็ไม่ได้เห็นด้านหลังอย่างแท้จริง ต่อให้เราเดินไปดูรอบๆ ลูกแก้ว เราคิดว่าเราเห็นลูกแก้วทุกด้านแล้ว แต่เราจะเห็นลูกแก้วครบทุกด้านจริงก็ต่อเมื่องลูกแก้วหยุดนิ่ง แต่ถ้าลูกแก้วหมุนตามเราหรือหมุนเร็วกว่าที่เราเดิน เช่นนั้น เราก็แทบจะไม่ได้เห็นลูกแก้วรอบด้านอย่างแท้จริงเลย กระนั้น…

Being

ผศ.(พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต ศัพท์คำหนึ่งที่สำคัญในวงการปรัชญาไทย และมีส่วนเกี่ยวเนื่องในวงการศาสนาที่จะต้องเข้าใจสิ่งต่างๆ ตามความเป็นจริง นั่นคือ คำว่า "สัต" Continue reading "Being"

ปรัชญาที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการวิจารณญาณ

อ.ดร.รวิช ตาแก้ว กระบวนการวิจารณญาณเป็นแนวคิดและวิธีการมองประเด็นปัญหาของนักปรัชญาในยุคต่าง ๆ ที่นำมาประยุกต์ใช้ตามหลักการของปรัชญาหลังนวยุคสายกลาง โดยมีแนวคิดปรัชญาที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ Continue reading "ปรัชญาที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการวิจารณญาณ"

ปรัชญาหลังนวยุค

อ.ดร.รวิช ตาแก้ว กระบวนทรรศน์หลังนวยุค (Postmodern Paradigm) สงครามโลกครั้งที่ 1 ทำลายมนุษย์ไปประมาณ 10 – 20 ล้านคน สงครามโลกครั้งที่ 2 ทำลายไปอีกประมาณ 60 – 100 ล้านคน จึงมีการตั้งปัญหาถามขึ้นมาว่าวิทยาศาสตร์จะสร้างสวรรค์หรือทำลายโลกกันแน่ คำตอบที่ได้คือ จะทำลายมนุษย์หมดโลกแน่ หากยึดกระบวนทรรศน์แบบนวยุค (Modern Paradigm) ดังนั้น เมื่อไม่ต้องการกระบวนทรรศน์แบบนวยุคก็ต้องสร้างกระบวนทรรศน์ใหม่  แนวคิดกระบวนทรรศน์ใหม่แบบหลังนวยุคถูกปูทางโดยแนวคิดทางปรัชญาของคานท์ โดยชี้ให้เห็นแนวทางความไม่แน่นอนของความรู้ว่ามนุษย์ไม่สามารถเข้าถึงความรู้ที่แท้จริงได้ วิชาการต่าง…